Ngành bao bì giấy Việt Nam – Những điểm sáng trong thời dịch bệnh

Nhu cầu thị trường gia tăng mạnh kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát đang mở ra triển vọng sáng cho các doanh nghiệp ngành giấy. Thống kê của Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam (VPPA) cho thấy, trong 5 tháng đầu năm, sản xuất giấy ước đạt 1,85 triệu tấn, tăng trưởng 7,8% so với cùng kỳ. Xuất khẩu giấy đạt 656.900 tấn, tăng tới 97,4%; nhập khẩu giấy đạt 853.100 tấn, tăng trưởng 7,8% so với cùng kỳ năm 2019.

Trong đó, các sản phẩm giấy bao bì và giấy tissue tăng trưởng cả về sản xuất, xuất khẩu và nhập khẩu. Phân khúc giấy tissu (hay còn gọi là giấy lụa, khăn giấy) nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu tăng đột biến tới 40,2% so với cùng kỳ do dịch bùng phát là cơ hội thuận lợi cho một số doanh nghiệp có năng lực sản xuất cao.

Trong lĩnh vực sản xuất giấy in, giấy viết tuy tăng trưởng 2 quý đầu năm giảm so với cùng kỳ 2019, song theo nhận định của VPPA, nhu cầu tiêu dùng giấy in, giấy viết đang tăng trưởng trở lại vào quý III/2020. Xuất gia công vở, sổ xuất khẩu và sản xuất gia công tiêu thụ nội địa cũng đã tăng trở lại khi học sinh, sinh viên đi học ổn định trở lại và vào mùa thi cử.

Mặc dù không phải là một trong những ngành công nghiệp trọng yếu, nắm giữ vị trí then chốt của nền kinh tế, song các sản phẩm đại diện của ngành giấy như: Bột giấy, giấy in, viết, tissue… lại là những sản phẩm thiết yếu trong cuộc sống của mỗi người dân. 

Ngành công nghiệp giấy tại Việt Nam có sự tăng trưởng mạnh mẽ thông qua việc các doanh nghiệp áp dụng công nghệ tiên tiến, tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về sản phẩm thân thiện với môi trường. 

Ngành đã tạo việc làm cho hàng vạn lao động, đồng hành phụ trợ cho nhiều ngành sản xuất và cộng hưởng để phát triển các ngành kinh tế khác. 

Đối với xã hội, ngành giấy hiện đang cung cấp nhiều sản phẩm với mục đích đa dạng: Hoạt động văn hoá xã hội, hoạt động giáo dục hay hoạt động sản xuất, nghiên cứu và cung cấp nhiều sản phẩm cho người tiêu dùng.

Sự phát triển mạnh mẽ của truyền thông kỹ thuật số đã dẫn đến sụt giảm nhu cầu sử dụng giấy in báo, nhưng cũng mang đến sự tăng trưởng mạnh mẽ ở phân khúc giấy bao bì, hộp giấy, thùng carton (do nhu cầu đóng các sản phẩm phụ trợ, phục vụ việc bán hàng online và phân phối trực tiếp). 

Bên cạnh đó, hoạt động xuất khẩu của nước ta tăng trưởng cao cũng đã và đang kéo theo sự gia tăng mạnh về nhu cầu giấy làm bao bì, đặc biệt là đối với các ngành có tỷ trọng xuất khẩu cao như dệt may, da giày, thủy sản, linh kiện, thiết bị điện tử… 

Tổng khối lượng giấy xuất khẩu năm 2020 tăng 100,6%, so với năm 2019. Giấy bao bì, giấy tissue xuất khẩu tăng trưởng mạnh, trong khi đó giấy in, viết, giấy vàng mã giảm. Hiện Việt Nam xuất khẩu giấy bao bì đến 33 quốc gia và 5 châu lục, trong đó châu Á chiếm tỷ trọng lớn nhất 98,9%, kế đến là châu Phi 0,5%, châu Úc là 0,4%, châu Mỹ và châu Âu chiếm tỷ lệ 0,2%.

Có thể thấy, ngành công nghiệp giấy nước ta hiện được đánh giá là ngành có nhiều cơ hội và còn nhiều dư địa để phát triển. Việc tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt như: Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) dự kiến sẽ mang lại cơ hội xuất khẩu lớn cho ngành giấy và bao bì của Việt Nam.